Những trò chơi dân gian có yếu tố nuôi dưỡng tinh thần tự lập ở trẻ

Giáo dục con thông qua các trò chơi

Tôi không định bóp méo đi ý nghĩa của từ vựng nhưng thực tế cụm từ “dạy dỗ” nghe có cảm giác ép buộc, cả phía dạy lẫn phía bị dạy đều không cảm thấy vui vẻ. Nhưng nếu không có ai đó, vào một lúc nào đó “dạy dỗ” thì đứa trẻ sẽ không thể tự lập ra ngoài xã hội được. Ai đó chính là người mẹ, một lúc nào đó chính là “thời kỳ khuôn mẫu”.

Vấn đề là “nhồi nhét” thì tốt hay xấu, như tôi đã nói, việc nhồi nhét trong thời kỳ khuôn mẫu hoàn toàn không gây ảnh hưởng xấu gì cho đứa trẻ. Dù vậy, tôi cũng không chủ trương là bất cứ cái gì cũng phải dùng tới cách nhồi nhét để dạy trẻ. Bởi vì đôi khi trẻ cũng có thể học được nhiều thứ thông qua các trò chơi với mẹ mình. Khi chơi cùng mẹ trẻ có thể nắm được một cách tự nhiên điều mẹ muốn dạy, xây dựng được cơ sở để có thể có tinh thần tự lập ở trẻ ngoài xã hội sau này.

Về điểm này, cha ông ngày xưa đã công phu nghĩ ra nhiều trò chơi dành cho mẹ và con, thông qua đó để giáo dục con luôn. Theo ông Yasuda Takeshi một nhà phê bình nổi tiếng, trò chơi dân gian “ú òa” cũng là một trò có ý nghĩa xây dựng tinh thần tự lập trong trẻ.

Những trò chơi dân gian bao hàm những ý nghĩa giúp trẻ phát triển

Đối với trẻ em, sự biến mất của người mẹ dường như là một điều vô cùng đáng sợ, do đó, hễ không thấy bóng dáng mẹ là trẻ sẽ ngay lập tức khóc òa lên gọi mẹ. Trò chơi ú òa là một huấn luyện đầu tiên trong thời kỳ ấu thơ để dạy cho trẻ về sự vắng mặt của mẹ. Ban đầu khi mẹ bảo “ú” rồi trốn đi, đứa trẻ sẽ rất sợ hãi, nhưng sau đó mẹ lại “òa” và xuất hiện thì đứa trẻ lại yên tâm trở lại. Cảm giác sợ hãi và cảm giác yên tâm được lặp đi lặp lại nhiều lần như thế giúp đứa trẻ học được rằng: mẹ dù có biến mất nhưng rồi sẽ lại xuất hiện ngay. Nhờ kích thích của trò chơi này mà dần dần dù mẹ vắng mặt trẻ cũng không thấy sợ hãi nữa, và tinh thần tự lập ở trẻ tự nhiên được hình thành.

Trong những trò chơi dân gian cho mẹ và con ngày xưa, không ít trò có bao hàm cả ý nghĩa giáo dục trong đó. Trò chơi “Con đi giỏi quá! Lại gần đây hơn nữa nào!” cũng không phải chỉ đơn thuần giúp trẻ nhanh biết đi, mà là một cách luyện tập để trẻ tự mình bước đi bằng khả năng của mình đến được mục tiêu cần đến.

Hàng ngày, nếu cho trẻ chơi những trò chơi như thế này tinh thần tự lập ở trẻ sẽ được nuôi dưỡng đầy đủ. Nói như thế ta sẽ thấy trí tuệ tuyệt vời của người xưa trong việc giáo dục con trẻ. “Chơi” vốn dĩ là cái sinh ra trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày, và chắc là ai cùng từng có trải nghiệm phát hiện ra được những điều mới mẻ trong những trò chơi cũ. Nếu các bà mẹ hiện đại ngày nay, nhìn nhận lại giá trị của các trò chơi dân gian, và tiếp nhận nó càng nhiều thì đó cũng chính là một cuộc cách tân kỹ thuật cho giáo dục. Tôi nghĩ, chính cách nghĩ cho rằng phương pháp nuôi con tân tiến kiểu Âu là đạt đến đỉnh cao kỹ thuật lại chính là cách giáo dục bị hạn chế trong cái khung định sẵn.

Ngoài các trò chơi dân gian, những đồ chơi trẻ em hiện nay cũng rèn luyện tinh thần tự lập ở trẻ và giúp trẻ phát triển hiệu quả. Ba mẹ hãy lựa chọn những món đồ chơi hữu ích đó ngay nhé