Nên chăm sóc trẻ bị nhiễm trùng đường tiêu hóa như thế nào?

Trong các bệnh nhiễm khuẩn có tỷ lệ tử vong cao ở trẻ, ngoài nhiễm khuẩn đường hô hấp cấp còn phải kể đến nhiễm khuẩn đường tiêu hóa. Thời gian gần đây, số trẻ em nhập viện mắc các bệnh đường tiêu hóa có dấu hiệu gia tăng. Theo thống kê trong 9 tháng của năm 2012 tại Bệnh viện Nhi đồng Cần Thơ có 285 ca nhập viện, 47 ca tử vong.  Bệnh nhi thường tập trung ở trẻ dưới 3 tuổi, thân hình bụ bẫm. Biểu hiện ban đầu là tiêu chảy, sốt nên gia đình thường tự mua thuốc cho trẻ uống, đến giai đoạn sốc (sốt cao, xuất huyết dạ dày) mới đưa vào bệnh viện. Dưới đây là cách chăm sóc trẻ bị nhiễm trùng đường tiêu hóa mà ba mẹ cần biết.

Chăm sóc trẻ bị nhiễm trùng đường tiêu hóa

Khi trẻ bị nhiễm trùng đường tiêu hóa, trẻ có thể bị mất nước và các chất điện giải như natri, kali,... qua đường tiêu hóa. Do đó, điều quan trọng nhất mà cha mẹ bé cần nhớ là phải bù nước cho bé bằng đường uống để tránh bị mất nước. Có một số loại dung dịch bù nước có thể dùng cho trẻ như oresol, hydrite, pedialyte,... Tuy nhiên, dễ nhất vẫn là cho trẻ uống nước dừa tươi, vì trong nước dừa tươi cũng có những chất điện giải bị mất đi qua ói và tiêu chảy. Nếu trẻ bớt ói thì có thể cho trẻ ăn lại như mọi ngày cho dù vẫn còn tiêu chảy.

Đa số trẻ bị nhiễm trùng đường tiêu hóa chỉ cần chăm sóc tại nhà và cho uống bù các dung dịch trên. Chỉ khi nào bé bị mất nước nặng mà không thể bù nước bằng đường uống thì mới phải nhập viện truyền dịch. Biểu hiện của mất nước là trẻ sẽ lừ đừ, không có nước mắt, đi tiểu rất ít và nước tiểu sậm màu (không thấy đi tiểu trong 6 giờ). Cha mẹ cần theo dõi những biểu hiện của nước mắt để đưa trẻ đi khám và điều trị kịp thời. Ngoài ra, nếu trẻ đi tiêu chảy có máu thì cha mẹ cũng nên đưa đi khám (không cấn khám gấp).

Nên nhớ không cho trẻ uống thuốc cầm ói hay cầm tiêu chảy khi trẻ bị nhiễm trùng đường tiêu hóa bởi vì những thuốc đó sẽ làm chậm sự tống xuất siêu vi, vi khuẩn hay những chất độc mà cơ thể trẻ không chấp nhận, từ đó có thể gây bệnh nặng hơn, thậm chí nguy hiểm tính mạng.

Trẻ bị nhiễm trùng đường tiêu hóa không nhất thiết phải uống kháng sinh

Mỗi khi trẻ bị nhiễm trùng đường tiêu hóa, cha mẹ đưa đi khám, thường nhận được kê đơn kháng sinh kèm theo men vi sinh để bổ sung. Nhưng trong thực tế, đa số trẻ bị nhiễm trùng đường tiêu hóa không cần uống kháng sinh bởi vì tác nhân gây nhiễm trùng đường tiêu hóa chủ yếu là siêu vi, mà kháng sinh thì hoàn toàn không có tác dụng gì đối với siêu vi, mà chỉ có tác dụng đối với vi khuẩn.

Thậm chí, ngay cả khi nhiễm trùng đường tiêu hóa do vi khuẩn đi chăng nữa thì đa số vẫn không phải uống kháng sinh. Ví dụ nếu nguyên nhân khiến trẻ bị nhiễm trùng đường tiêu hóa là do vi khuẩn tụ cầu, khoảng chừng một vài tiếng sau trẻ sẽ bị ói ra và sốt. Sau khi ói hết thì trẻ khỏi bệnh. Trường hợp này do vi khuẩn tụ cầu nhưng không uống kháng sinh.

Chỉ có một số trường hợp nhiễm trùng đường tiêu hóa do một số vi khuẩn khiến cho trẻ đi tiêu chảy có máu thì mới cho uống kháng sinh. Ví dụ: vi khuẩn kiết lị gây ra nhiễm trùng đường tiêu hóa khiến trẻ tiêu chảy có máu, điều này chứng tỏ vi khuẩn đã xâm nhập vào thành ruột, lúc đó, có thể cho trẻ uống kháng sinh. Tuy nhiên, nếu trẻ nhiễm khuẩn kiết lị mà tiêu chảy không có máu, nghĩa là không bị tổn thương đến hệ thống thành ruột, thì cũng không cần uống kháng sinh.

Do đó, cha mẹ cần theo dõi biểu hiện của trẻ, theo dõi phân của trẻ để quyết định có nên cho trẻ uống kháng sinh hay không. Bởi thuốc kháng sinh không thể trị được nhiễm trùng đường tiêu hóa do siêu vi, ngược lại, có thể làm cho bệnh của trẻ chuyển biến nặng hơn do tác dụng phụ của kháng sinh.

Nguồn Để Con Được Ốm BS Nguyễn Trí Đoàn