Tiềm năng vô hạn của trí thông minh con người

Để hiểu rõ trí thông minh của chúng ta và sức mạnh của não bộ con người kỳ diệu đến mức nào, trước hết bạn cần biết cách thức hoạt động của bộ não phi thường của bạn. Vỏ não của chúng ta (lớp trên cùng và lớp trung tâm) – đóng vai trò chính trong các suy nghĩ bậc cao – được cấu tạo từ khoảng một triệu triệu (1.000.000.000.000) tế bào não gọi là nơ-ron.

Liên kết nơ-ron: bí mật của trí thông minh con người

Câu hỏi được đặt ra là nếu tất cả chúng ta có cùng số lượng nơ- ron (tương đương với 73.855 máy tính cá nhân), thì tại sao có hiện tượng một số học sinh lại tiếp thu và xử lý vấn đề nhanh hơn hẳn những em khác? Tại sao một số em tiếp nhận và ghi nhớ thông tin dễ dàng trong khi một số khác lại gặp khó khăn?

Câu trả lời không nằm ở hệ thần kinh não bộ (phần cứng) mà chính là cách thức trong đó các nơ-ron của chúng ta được kích hoạt và sử dụng (phần mềm). Hai mươi tuần sau khi thụ thai, các nơ-ron não bộ của chúng ta bắt đầu tạo nên những mối liên kết với nhau. Các liên kết này được gọi là liên kết nơ-ron. Mỗi khi nơ-ron tạo ra một liên kết (còn gọi là khớp thần kinh), một khuôn mẫu tư duy được hình thành. Từ đó suy ra, càng có nhiều liên kết nơ-ron trong một khu vực vào đó, chúng ta càng trở nên nhạy bén hơn trong lĩnh vực ấy. Ví dụ, nếu con bạn học giỏi Toán, đó là vì phần não bộ chịu trách nhiệm cho khả năng lập luận Toán học có rất nhiều liên kết nơ-ron. Trong khi đó, tuy giỏi Toán nhưng con bạn lại có thể vẽ không đẹp, đó là vì khu vực tưởng tượng liên quan đến thị giác trong não bộ không có nhiều liên kết nơ-ron.

Vậy nếu con bạn yếu về một hoạt động não bộ nào đó (như giải các bài Toán chẳng hạn), bé có thể tăng cường trí thông minh và năng lực trong lĩnh vực đó không? Dĩ nhiên là được! Giải pháp nằm ở việc kích thích và thử thách khu vực đó của não bộ, từ đó tạo ra nhiều liên kết nơron và tăng cường mức độ thông minh, nhạy bén.

Nói cách khác, bằng việc luyện tập nhiều lần một việc gì đó, bạn chắc chắn sẽ thông minh hơn, xử lý vấn đề nhanh nhạy hơn trong hoạt động đó. Não bộ cũng giống như cơ bắp, một khi được luyện tập và sử dụng thường xuyên, sẽ có mức độ tăng trưởng mạnh mẽ hơn. Ngược lại, não sẽ yếu dần... giống như bất kỳ cơ bắp nào trong cơ thể khi không được luyện tập và sử dụng thường xuyên.

Đây là lý do tại sao chúng tôi bao giờ cũng nhắc nhở học viên mình rằng: cách duy nhất để giỏi Toán là nắm được cách học đúng và thường xuyên làm các dạng bài tập cho đến khi thuần thục. Nếu muốn có một trí nhớ siêu đẳng, bạn cũng phải học các kỹ thuật ghi nhớ hiệu quả và liên tục luyện tập trí nhớ cho đến khi đạt đến khả năng ghi nhớ tuyệt vời.

Vấn đề là ở chỗ đa số các bạn trẻ lại làm điều ngược lại: dễ làm khó bỏ. Nói cách khác, khi gặp những vấn đề khó hiểu hoặc bị điểm kém trong một môn học nào đó, chúng lập tức ngán ngại, ghét bỏ và buông xuôi không thèm cố gắng thêm chút nào nữa. Hệ quả tất yếu, chúng sẽ không bao giờ có cơ hội phát triển khả năng thật sự trong môn học đó, và dĩ nhiên kết quả môn học đó ngày càng tệ hơn.

Tiềm năng vô hạn của trí thông minh con người

Có phải mỗi người được sinh ra với một “hạn mức” thông minh nào đó và mức độ ấy là cố định trong suốt cuộc đời? Không phải vậy, mức độ thông minh của một người có thể được tăng cường nếu có sự kích thích não bộ hợp lý.

Nhưng liệu có giới hạn nào cho trí thông minh con người không? Một người chậm hiểu có thể rèn luyện bản thân để trở nên nhanh nhạy hơn không? Các nghiên cứu cho thấy, với phương pháp đúng đắn và chế độ rèn luyện phù hợp, điều gì cũng có thể xảy ra. Các nhà khoa học đã tính được tổng số liên kết nơ-ron có thể được tạo thành trong não bộ chúng ta. Con số ấy lớn đến mức, nếu biểu hiện thành các con số liên tiếp nhau thì nó kéo dài khoảng... 10,5 triệu kilômét.

Từ đó có thể suy ra rằng trí thông minh tiềm ẩn của con người trong thực tế là không có giới hạn. Đấy là lý do tại sao các nhà khoa học đi đến kết luận rằng một người trung bình chỉ tận dụng chưa đến 1% tiềm năng não bộ trong suốt cuộc đời.